1. Tworzenie i prowadzenie oddziału
Oddział spółki zagranicznej w Polsce działa na podstawie ustawy z dnia 6 marca 2018 r. o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. 2018 poz. 649).
Zgodnie z art. 85 ustawy, oddział może utworzyć:
- przedsiębiorca zagraniczny z państwa UE/EOG,
- inni przedsiębiorcy zagraniczni na zasadzie wzajemności, o ile umowy międzynarodowe nie stanowią inaczej.
Oddział może prowadzić działalność wyłącznie w zakresie zgodnym z profilem spółki macierzystej. Do obowiązków należy:
- ustanowienie osoby reprezentującej,
- prowadzenie rachunkowości w języku polskim (zgodnie z ustawą o rachunkowości, Dz.U. 1994 nr 121 poz. 591),
- zgłaszanie zmian do Ministra Rozwoju i Technologii w terminie 14 dni.
Rejestracja oddziału wymaga wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS), wraz z dokumentacją:
- odpis aktu założycielskiego, umowy lub statutu,
- odpis rejestru spółki macierzystej z tłumaczeniem na język polski.
2. Podatek dochodowy od osób prawnych (CIT)
Podleganie obowiązkowi podatkowemu CIT w Polsce jest zależne od spełnienia przez oddział zagranicznej spółki - definicji "zakładu".
Co oznacza zagraniczny zakład (permanent establishment) wg art. 5 Konwencji między Polska a Wielką Brytanią i Irlandią Północną (Dz.U. 250 poz. 1840) w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od zysków majątkowych?
"Zakład" oznacza stałe miejsce, przez które firma prowadzi działalność, np. biuro, filię, fabrykę czy warsztat. Może to być także plac budowy, jeśli trwa dłużej niż 12 miesięcy. Nie uznaje się za zakład miejsc wykorzystywanych jedynie do magazynowania, wystawiania towarów, czy zbierania informacji. Jeśli firma ma przedstawiciela z upoważnieniem do zawierania umów w danym kraju, może to także oznaczać istnienie zakładu. Sam fakt posiadania spółki zależnej w innym państwie nie tworzy zakładu.
Zatem jeśli oddział spółki zagranicznej prowadzonej na terytorium Polski spełnia definicję zagranicznego "zakładu" (art. 4a pkt 11 ustawy o CIT, Dz.U. 1992 nr 21 poz. 86) obowiązek podatkowy obejmuje dochody osiągane w Polsce, zgodnie z zasadami:
- podatek CIT w wysokości 19%,
- składanie comiesięcznych zaliczek na podatek,
- składanie deklaracji rocznej CIT-8.
Rejestracja dla celów CIT nie wymaga odrębnej procedury – wystarczy zgłoszenie do urzędu skarbowego i uzyskanie NIP.
3. Podatek od towarów i usług (VAT)
Oddział wykonujący czynności opodatkowane VAT musi się zarejestrować jako podatnik VAT (art. 15 ustawy o VAT, Dz.U. 2004 nr 54 poz. 535).
Rejestracja wymagana jest przed wykonaniem pierwszej czynności podlegającej VAT, np. dostawy towarów czy świadczenia usług (art. 5 ustawy o VAT).
Wyjątki określa rozporządzenie Ministra Finansów, np. dla podmiotów nieposiadających w Polsce siedziby ani stałego miejsca prowadzenia działalności.
4. Podsumowanie
Oddział spółki zagranicznej w Polsce, kwalifikującej się jako zakład, podlega obowiązkom podatkowym w zakresie CIT i VAT, jeśli prowadzi aktywną działalność gospodarczą. Do rejestracji wymagane są wpis do KRS, zgłoszenie do urzędu skarbowego oraz spełnienie obowiązków księgowych zgodnie z ustawą o rachunkowości.
Działalność zagranicznej spółki niekwalifikującej się jako zakład podlega tylko obowiązkowi rozliczania podatku VAT na terenie Polski.
